Санкт-Петербург университетының ғалим-лихенологтары (мүктәрҙе өйрәнеүсе белгестәр), йәй айҙарында Башҡортостанға экспедицияға килеп, Турахан һәм Хөсәйенбәк кәшәнәләрендә үҫкән мүктәрҙе (лишайниктарҙы) өйрәнде.

СПбДУ сайтында уларҙың тикшеренеүе һөҙөмтәләре урта быуат ҡомартҡыларын әүәлге хәленә ҡайтарыу мөмкинлеген бирәсәк, тигән мәғлүмәт бирелде. Тикшеренеү эштәре Башҡортостанда Күсмә цивилизацияларҙың Евразия музейын төҙөү сиктәрендә башҡарылды. Ғалимдар экспедиция барышында кәшәнәләрҙә үҫкән мүктәрҙең төрҙәрен билдәләүҙән башҡа уларҙың тәбиғәтте һаҡлау йәһәтенән мөһим булыу-булмауына ла баһа бирҙе. Анализлау өсөн кәшәнәләрҙең 30 урынынан мүктәр алынды, архитектура ҡомарҡыларына зыян килтермәҫлек алымдар ҡулланылды.
Экспедиция материалдары нигеҙендә ғалимдар урта быуаттар ҡомартҡыларында иң йыш осрай торған мүктәрҙең сығыш һәм төр составтарын билдәләне. Улар төрлө составлы карбонат таштарында үҫеүсе типик үҫемлектәр, араларында Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Ҡыҙыл китаптарына индерелгән төрҙәре юҡ. СПбДУ-ның ботаника кафедраһы уҡытыусыһы Дмитрий Гимельбрант кәшәнә стеналарында реставрация үткәрелгән хәлдә уларҙы мүктәрҙән бер ниндәй зыянһыҙ таҙартып булыуы хаҡында белдерҙе. Ул саҡта кәшәнәләрҙең тарихи тышҡы күренешен тергеҙеп буласаҡ. Башҡортостандан алып ҡайтылған мүк өлгөләре СПбДУ-ның биология факультетының ботаника кафедраһы һәм РФА-ның В.Л. Комаров исемендәге Ботаника институтының лихенология һәм бриология лабораторияһы гербарийҙарына тапшырылды.

"Киске Өфө" гәзите, №41, 2023 йыл

КИРЕ СЫҒЫРҒА