ИКЕҺЕ ИКЕ ТӨШӨНСӘ
Ун биш йыл элек БР Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтай депутаты булараҡ, Башҡортостан Республикаһы мәктәптәрендә башҡорт телен дәүләт теле булараҡ өйрәнеүҙе индерергә тәҡдим итеүселәрҙең береһе булдым. Шуға ла бөгөн башҡорт теле тирәләй барған шау-шыуҙар мине лә борсой.
Берҙән, бөгөн туған тел һәм дәүләт теле төшөнсәләренең төрлө булыуын онотабыҙ. Телдәр мәсьәләһендә иң мөһим ике хоҡуҡи акт бар - Рәсәй Федерацияһы Конституцияһы һәм Башҡортостан Республикаһы Конституцияһы. Шулай уҡ "Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында" Федераль закон һәм "Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында"ғы Закон бар. Һүҙҙе Башҡортостан Республикаһы Конституцияһынан башлайыҡ һәм тәүҙә "дәүләт теле" терминына аныҡлыҡ индереп үтәйек. Дәүләт теле - ул дәүләттә өҫтөнлөклө булған тел. БР Конституцияһынан цитата килтерәм: "Башҡортостан Республикаһының дәүләтселеге Башҡортостан Республикаһы, Рәсәй Федерацияһының хакимиәт даирәһе сиктәренән һәм Рәсәй Федерацияһы менән Башҡортостан Республикаһының берлектәге хакимиәт даирәһенә ҡараған Рәсәй Федерацияһы вәкәләттәренән тыш, дәүләт власының бөтә тулылығына эйә булыуында, үҙ территорияһы, халҡы, дәүләт власы органдары системаһы, үҙ Конституцияһы һәм закондары, шулай уҡ Башҡортостан Республикаһының дәүләт телдәре һәм дәүләт символдары булыуында сағылыш таба", - тиелә унда.
(Дауамын уҡырға).
башҡорт теле - дәүләт теле
МАҠСАТ ТОЛЕРАНТЛЫҠ ҺӘМ ИХТИРАМ ТӘРБИӘЛӘҮ
Баш ҡаланың 79-сы мәктәбендә башланғыс синыфтарға белем биреүсе тәжрибәле уҡытыусы Гүзәл КӘРИМОВА менән әңгәмәләшбеҙ:
башҡорт теле - дәүләт теле
УҠЫУСЫЛАРЫМА ӨНДӘШӘМ
Әгәр мин Татарстанда йәшәһәм, был мәсьәләне ҡәрҙәштәремә ихтирам йөҙөнән, улар тауышына ҡушылып күтәрер инем. Әгәр, мәҫәлән, Чечен Республикаһында йәшәргә тура килһә, ҙур ҡәнәғәтлек менән уларҙың телен өйрәнер инем.
аңлағанға - ишара
БАРЫҺЫ ЛА ҮҘЕБЕҘҘӘН ТОРА
Минең тырышлыҡ бушҡа китмәне, уҡыусыларым кластан тыш сараларҙа призлы урындар яулай торғайны. Бына шулай, ата-әсәләрҙең ышанысын аҡлап, ун уҡыусынан башланған класты өс йылдан утыҙ уҡыусыға еткерҙем.
сәләмәтлек әлифбаһы
АУЫРЫҒЫҢ КИЛМӘЙМЕ? БАШҠОРТ МИЛЛИ РИЗЫҠТАРЫ МЕНӘН ТУҠЛАН!
Иттән йылҡы, һарыҡ, йорт ҡошо итенә өҫтөнлөк бирелгән. Йылҡы итен ашаһаң, бигерәк тә майлыһын, кешелә һыуыҡҡа тотороҡлолоҡ барлыҡҡа килә, тип иҫәпләгәндәр.
ил-йорт хәбәрҙәре
БӨРЙӘН БАЛЫ ТАҒЫ ДАНЛАНДЫ
Алғыштарға күмелде Бөрйән балы, балҡыштарға сумды Арғыҙма - шаулап үтте, гөрләп үтте өсөнсө Халыҡ-ара "Бөрйән балы - башҡорт даны!" этнофестивале. Иртә менән Бал байрамы үтәсәк Арғыҙма яланы күс айырған умартаны хәтерләтте: кеме тирмәһендә һуңғы эштәрен барлай, кеме ҡортсолар төйәк иткән урында бал һайлай, кеме ярыштарға әҙерләнә, кеме көҙгө сыуаҡ иртәнең хозурлығын татып кинәнә.
һай! һай! һай!
ТУҒАНДАР ОСРАШТЫ
Өфөлә "Туғанлыҡ" VI Төрки телле театрҙарҙың халыҡ-ара фестивале асылды. Ҡунаҡтар милли батырыбыҙ Салауат Юлаевтың һәйкәленә сәскәләр һалды. Артабан мәҙәни сара М. Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры алдындағы майҙанда дауам итте. Ҡунаҡтар өсөн Театр урамында, театр алдындағы майҙанда матур тамаша ойошторолдо.
|
