Йыш ҡына өлкән йәштәгеләрҙең күп һөйләү ғәҙәтенән көлөргә яраталар, ләкин табибтар, киреһенсә, был күренешкә бик ыңғай ҡарай һәм ҡарттарға, ысынлап та, күп һөйләүҙең файҙаға ғына булыуын раҫлай. Сөнки бөгөнгө көндә хәтер юғалтыуҙы иҫкәртеү өсөн башҡа сара юҡ. Берҙән-бер юл - һөйләргә лә һөйләргә.

Күп һөйләүсе кешеләр кәм тигәндә өс өҫтөнлөк менән файҙалана ала. Беренсенән, тел менән фекер үҙ-ара ныҡлы бәйләнештә булғанлыҡтан, телмәр мейе әүҙемлеген күтәрә, айырыуса шәп һөйләгән саҡта фекер тиҙлеге туранан-тура хәтерҙе яҡшырта. Әҙ һөйләшкән, ғөмүмән, һөйләргә яратмаған кешеләрҙең хәтере насарлана.
Икенсенән, күп һөйләү психик сирҙәрҙән һаҡлай, стресты кәметә. Ҡайһы бер өлкәндәр бөтөн уй-хистәрен эсендә тотоусан, һөйләшергә әллә ни яратмай, был уларға үҙ -үҙенә бикләнеүҙән быуылыу тойғоһо, яйһыҙлыҡ килтереп тыуҙыра. Шуға күрә лә өлкәндәргә күберәк аралашырға һәм бер-береһен тыңларға, һөҙөмтәлә үҙҙәрен яҡшыраҡ тойорға мөмкинлек тыуҙырырға кәрәк.
Өсөнсөнән, һөйләшеү шулай уҡ бит мускулатураһын, тамаҡ, тауыш бәйләнештәрен әүҙемләштерергә, үпкәләрҙең күләмен киңәйтергә булышлыҡ итә, йыш ҡына күҙҙәргә һәм ҡолаҡтарға зыян итеүсе баш әйләнеүҙән, ҡолаҡ ҡатылығынан арындыра. Ҡыҫҡаһы, ҡарт кешегә Альцгеймер сиренән ҡотолоу өсөн әүҙем һөйләшергә, мөмкин тиклем күберәк кеше менән аралашырға кәрәк. Бынан башҡаса дарыу юҡ. Шуның өсөн дә өлкән йәштәгеләр аҙнаһына бер тапҡыр булһа ла осрашып, 2-3 сәғәт аралаша, фекер алыша алырлыҡ, ыңғай кәйеф, йылмайыу менән стрестан ҡотолорлоҡ берәй дуҫтар төркөмдәре, осрашыу клубтары ойоштороу бик кәрәк.

"Киске Өфө" гәзите, №12, 28 март – 3 апрель 2025 йыл

КИРЕ СЫҒЫРҒА