Мәктәптә уҡыған балаһына юлға, ҡапҡылап алырға йәки күнекмәгә түләргә ата-әсәләр аҡса бирә. Әммә уны йыш ҡына бала икенсе маҡсатта тотона. Һаҡлыҡ банкының Башҡортостан бүлексәһе идарасыһы Азамат Сәлихов, ике бала атаһы, уны нисек дөрөҫ тотонорға өйрәтеү тураһында аңлатма бирә.
"Балағыҙға аҡсаны көн һайын түгел, ә аҙнаһына йәки айына бер мәртәбә бирегеҙ. Бала уны көн дә кәрәкле һәм өҫтәмә сығымдарға үҙе дөрөҫ бүлергә, иҫәпләргә өйрәнергә тейеш. Тәүге мәлдә, әлбиттә, был йәһәттән ата-әсәһе ярҙам итергә тейеш. Юлға, ашауға күпме аҡса китеүен, ҡалған аҡсаны нисек тотонорға кәрәклеген өйрәтегеҙ. Уны бала менән бергә һөйләшеп хәл итергә кәрәк.
Бөтә аҡсаһын тотонғаны, кәрәкмәгән нәмә алғаны өсөн әрләмәгеҙ. Ҡайһы берҙә бала түгел, оло кешегә лә сығымдарҙы планлаштырыу еңел түгел. Улай ярамағанлығын яҡшылап аңлатығыҙ. Яңынан биргән ваҡытта был аҡса алдағы ай лимитынан икәнен дә белһен. Мотлаҡ сығымдар хаҡында тағы бер тапҡыр төшөндөрөгөҙ. Бер көн уға юл өсөн түләргә аҡса етмәсәге тураһында иҫкәртегеҙ. Ҡурҡытырға кәрәкмәй, ә аныҡ миҫалда был етди мәсьәлә икәнлеген күрһәтегеҙ.
Бала нимә күрә - шуны эшләй, үҙегеҙҙең миҫалда бюджетты нисек бүлергә күрһәтегеҙ. Коммуналь хеҙмәткә иҫәпләгәндә балағыҙҙы саҡырығыҙ, уны уйын формаһында эшләргә була. Түләгән мәлдә, мәҫәлән, хәҙер 6000 һум кәрәклеген, тағы бензинға, аҙыҡ-түлеккә күпме тейешлеген әйтегеҙ. Планлаштырылмаған сығымдарға ҡалһа, күптән теләгән наушник һатып алыу мөмкинлеген дә белеп торһон!
Банк картаһын файҙаланығыҙ. Байтаҡ банктарҙың балалар һәм йәштәр өсөн махсус картаһы бар. Һаҡлыҡ банкындағыһы Детская СберКарта тип атала. Унда ата-әсәләр контролен, лимит һәм сығымдарҙы күҙәтеү системаһын ҡуйырға мөмкин. Аҡсаһын юғалтыуҙан йәки береһе урлап ҡуймаһын, тип ҡурҡырға ла кәрәкмәйәсәк. Бынан тыш, балағыҙ СберKIDS ҡушымтаһында банктан бонус ала йәки уны йыя ала, онлайн-режимда йыйыу шулай уҡ уйынға әүерелергә мөмкин. Иҫәптә һандың артыуын күреп, балағыҙ юҡ-барға аҡса тотонмай башлаясаҡ.
Финанс хәүефһеҙлек ҡағиҙәләре хаҡында һөйләгеҙ. Банк картаһын һайлаһағыҙ, уны нисек хәүефһеҙ тотонорға, уның паролен класташтарға, дуҫтарға әйтергә, кеше күргән урынға һалырға ярамағанлығын аңлатығыҙ.
"Киске Өфө" гәзите, №35, 2022 йыл
КИРЕ СЫҒЫРҒА
|