Уҡытыусыларҙың 70 проценттан ашыуы уҡыусылар һәм уларҙың ата-әсәләре тарафынан буллинг ҡорбандары була. Был хаҡта Башҡортостан Дәүләт Йыйылышының Фән, мәғариф, мәҙәниәт, йәштәр сәйәсәте һәм спорт буйынса комитет рәйесе Айбулат Хажин хәбәр итте.

Депутат билдәләүенсә, Рәсәйҙә һорау алыуҙа ҡатнашҡан 15 мең уҡытыусының яртыһы ғүмере һәм һаулығына хәүеф янауын белдергән. "Шул уҡ ваҡытта социаль селтәрҙәрҙә һәм киң мәғлүмәт сараларында - балаларға ҡарата буллинг йышыраҡ осрай. Әммә был уҡытыусыларҙың бындай буллингҡа юлыҡмауын күрһәтмәй. Был проблема бар һәм ул бик етди", - тип һыҙыҡ өҫтөнә алды А. Хажин.
Спикер әйтеүе буйынса, төп эҙәрлекләү һәм мыҫҡыллау объекттары булып 5-7 йәшкә тиклемге стажы булған йәш педагогтар һәм өлкән йәштәге уҡытыусылар тора. "Әлеге ваҡытта Дәүләт Думаһында закон проекты әҙерләнә, ул педагог статусын формалаштырыуға һәм яҡлауға булышлыҡ итер һәм һәр уҡытыусыға ҡатмарлы конфликтлы хәлдән сығырға мөмкинлек биргән ниндәйҙер механизм булдырыр, тип ышанам", - ти БР Ҡоролтай комитеты башлығы.
Башҡортостанда мәктәптәрҙә конфликт һәм эҙәрлекләү эпизодтары бер аҙ артыуы теркәлгән. Республиканың балалар омбудсмены Ольга Панчихина БР Дәүләт Йыйылышы - Ҡоролтай ултырышында хәбәр итеүенсә, 2024 йылда республикала бала хоҡуҡтары буйынса вәкил аппаратына ошондай 125 мөрәжәғәт килгән. "Буллинг 2-7-се кластарҙа йышыраҡ осрай, юғары кластарҙа әҙерәк, әммә унда ҡатмарлыраҡ осраҡтар була. Әлбиттә, бөгөн ата-әсәләр ҙә, балалар ҙа проблеманы йәшермәй, уҡытыусыларға һәм профилле хеҙмәттәргә мөрәжәғәт итергә тырыша. Беҙ психологтар, йәштәр сәйәсәте, мәғариф, социаль яҡлау структуралары вәкилдәре менән берлектә эшләйбеҙ һәм һәр ваҡыт ярҙам итергә әҙербеҙ", - тип билдәләй О. Панчихина. Юғары категориялы табип-психиатр, Республика психотерапия үҙәгенең баш табибы Наталья Тулбаева баланың мәктәп буллингы кисергәнен таныу билдәләре тураһында Ufanovosti.ru порталына һөйләне.
Белгестәр әйтеүенсә, түбәндәге осраҡтарҙа ата-әсә балаһына иғтибар итергә тейеш: бала йыш ҡына яңғыҙ ҡалһа һәм уның менән бер кем дә аралашырға тырышмаһа; класҡа инһә, барыһы ла өндәшмәһә; аралашырға тырыша, әммә яуап итеп бер нисә кеше бер юлы һөйләшһә йәки нимәлер эшләһә, ҡушаматтар бирһә; һөйләшкән ваҡытында йыш ҡына һаҡланыу ишаралары ҡулланһа (ҡулы менән яба), тирә-яғына ҡаранһа; дәрестән һуң беренсе булып кластан сығырға тырышһа, класташтарынан бик тиҙ китһә йәки, киреһенсә, дәрестән һуң әйберҙәрен бик оҙаҡ йыйып, барыһы ла киткәнен көтһә; элек бындай хәл булмаһа ла, дәрестәргә һуңлай башлаһа һәм башҡалар.
Башҡа билдәләр ҙә эҙәрлекләүҙе күрһәтә ала. Мәҫәлән, бала бысраҡ кейемдә ҡайта, уның кәйефе ҡырҡа үҙгәрә, уҡыусы кемгәлер үҙенең телефонын йәки башҡа шәхси әйберҙәрен файҙаланыуға бирә, башҡаларға ашхананан йәки магазиндан нимәлер һатып ала, мәктәп ихатаһында йыш ҡына балалар төркөмө йыйыла, улар тығыҙ ҡулсаға теҙелә.

"Киске Өфө" гәзите, №14, 11 - 17 апрель 2025 йыл

КИРЕ СЫҒЫРҒА