Яңыраҡ Өфөнөң Интернациональ урамында ер убылып, Лада Калина машинаһының 8 метр тәрәнлеккә төшөп китеүе тураһында һәр кем ишетеп беләлер. Әйткәндәй, ваҡыты-ваҡыты менән төбәктең баш ҡалаһында бындай күренештәр күҙәтелеп тора. Бындай осраҡтар ниндәй йышлыҡта ҡабатланырға мөмкин, күп ҡатлы йорттарҙа йәшәүселәргә хәүефләнергә урын бармы, ер убылыуы мөмкинлеген алдан белергә мөмкинме? Ошо һәм был темаға ҡағылышлы башҡа һорауҙарға 20 йылдан ашыу эш тәжрибәһе булған инженер-эҙләнеүсе Павел Челпанов яуап бирә.

Көнбайыш киң мәғлүмәт саралары Украина Ҡораллы көстәренең Курск өлкәһенә бәреп инеүе менән бәйле Зеленский авантюраһының барып сыҡмауын аяуһыҙ тәнҡит утына тота. Европа һалым түләүселәренең аҡсалары елгә осоролдо, тип яҙа, мәҫәлән, АҠШ-тың USA Today гәзите үҙенең "Сираттағы еңелеү өсөн Украина союздаштары аҡса түләне" тигән баш менән баҫылған материалында. Hull Daily Mail баҫмаһы иһә, Зеленскийҙың хурлыҡлы еңелеүенә Британия йөҙәрләгән млн фунт стерлинг сығарып һалды; өҫтәүенә, Курскиҙа 67 630 украин һалдаты һәләк булды, 2000 бронемашина, 400 танк, 500 артиллерия орудиеһы ҡыйратылды, тип асыу белдерә.

Ай Аллаҡайым, был Дәүләт Думаһының да эше күп, әйтәгүр! Әле бына ошо көндәрҙә генә Рәсәйҙәге берәҙәк эттәрҙе һанап сыҡҡандар икән һәм шундай асышҡа юлыҡҡандар: берәҙәк эттәр беҙҙә законһыҙ килеп йәшәп ятыусы мигранттарға ҡарағанда ла күберәк, имеш. Һәр сағыштырыу "сатанлай", тигәндәре шулдыр инде.

Башҡортостан Хөкүмәте кәңәшмәһендә БР Башлығы Радий Хәбиров әлегә тиклем йәштәр сәйәсәте буйынса эшләп килгән Дәүләт комитетының министерлыҡ булып үҙгәртеләсәге хаҡында белдерҙе. "Йәштәр менән эшләү - беҙҙең өсөн төп мәсьәлә, - тине ул. - Беҙ ҡасан да булһа үҙебеҙ биләгән вазифаларҙан китәсәкбеҙ, беҙҙән аҙаҡ килеүсе йәштәрҙең аңлы, айыҡ аҡыллы булыуы, томоштарында дәүләткә, шәхескә ҡарата үҙҙәрен дөрөҫ позицияла тотоуы мөһим".

БР Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтайҙа күпселек тауыш менән "Башҡортостан Республикаһы Милли мираҫтың дәүләт реестры тураһында"ғы закон проектын беренсе уҡыуҙа хупланылар. Закон проектын депутаттар ҡарауына төбәк хөкүмәтенең беренсе вице-премьеры Урал Килсенбаев тәҡдим итте.

Республика менән идара итеү үҙәге белгестәре "Хатаһыҙ ҡала. Башҡортостан" чат-ботын эшләгәйне. Башланғыс Хөкүмәт ҡушыуы буйынса тормошҡа ашырылды. Уның ярҙамында республикала йәшәүсе һәр кем алтаҡталарҙа, юл күрһәткестәрендә, урамдарҙың һәм туҡталыштарҙың атамаларында ебәрелгән хаталар тураһында хәбәр итә ала. Мөрәжәғәттәр шунда уҡ "Инцидент-менеджмент" системаһы аша эшкәртелә, тиҙ арала хаталар төҙәтелә.

Баш ҡаланың "Торатау" Конгресс-холында 35-се тапҡыр "Башҡортостандың йыл уҡытыусыһы" республика конкурсының йомғаҡлау тантанаһы булып үтте.

Башҡорт тоҡомло аттарҙы өйрәнеү буйынса ғилми-тикшеренеү институтында башҡорт аты гимны һайланды. Конкурс еңеүсеһе итеп бер тауыштан "Атайсал" ир-егеттәр ансамбле башҡарған "Йәшәһен башҡорт аты" йыры билдәләнде. Йырҙың һүҙҙәрен билдәле шағирә Фирүзә Абдуллина, көйөн Рәмил Туйсин яҙған.

Халҡыбыҙҙың ғөрөф-ғәҙәттәрен, ауыҙ-тел ижадын юғары баһалаған коллектив булараҡ, Баймаҡ ҡалаһының "Айыуҡай" балалар баҡсаһы 2020 йылда "Аҡ тирмә" милли-мәҙәни үҙәге төбәк-ара йәмәғәт ойошмаһы тарафынан башланғыс алған "Урал батыр мәктәбе" проектын ғәмәлгә ашырыу эшенә әүҙем ҡушылды.

М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университетында филология фәндәре докторы, профессор, Башҡортостан Ресубликаһының һәм Рәсәй Федерацияһының атҡаҙанған фән эшмәкәре Фирҙәүес Ғилмитдин ҡыҙы Хисаметдинованың тыуыуына 75 йыл тулыуға арнап, "Мәғәриф системаһында туған тел, мәҙәниәт һәм әҙәбиәт: традициялар һәм инновациялар" Бөтә Рәсәй (халыҡ-ара ҡатнашлыҡта) ғилми-ғәмәли конференция үткәрелде.

Һыҙланма, дуҫ, ғәйбәт оҙон телле,
Әммә ҡыҫҡа уның ғүмере.
Күрмәйһеңме, ғәйбәт ҡапсығының
Йөҙө ҡара, биле көм(ө)рө,
- тип яҙа Зәйнәп Биишева үҙенең "Һыҙланма, дуҫ" тип аталған шиғырында. Ысынлап та, кемделер сәйнәү, уның етешһеҙлектәре хаҡында һөйләү, тикшереү, йәғни ғәйбәт - киң таралған иң ҙур кәмселектәрҙең, боҙоҡлоҡтарҙың, гонаһтарҙың береһе. Ҡайһы берәүҙәр ғәйбәттең насар икәнен белә тороп та, унан ҡотола алмай. Сөнки ул - нәфескә кинәнес килтергән, ялған илһамланыу, дәрт биргән ағыулы ләззәт. Ул имандың зәғиф, йә бөтөнләй булмауы билдәһе.

йәки Кеҫәгеҙҙә бәке йөрөтмәгеҙ, егеттәр!

Интернет селтәрен ҡарап ултырғанда яңылыш ҡына 1996 йылдың 13 декабрендә сыҡҡан 150-се һанлы Федераль Законды күреп ҡалдым. "Ҡорал хаҡында" (Об оружии) тип атала ул. Был закон мине бер ҡасан да ҡыҙыҡһындырғаны юҡ ине, әммә уның шул атамаһын уҡығас, студент сағымда үҙем менән булған бер ваҡиға иҫемә төштө. Бик ныҡ хәтеремдә ҡалған ул.

Ҡатын-ҡыҙҙың күңел донъяһы ҡырҡ яҡлы, ҡырҡ сыраҡлы, әгәр шуларҙың береһе һүнһә, ул икенсеһен, өсөнсөһөн ҡабыҙа, һәм үҙен генә түгел, башҡаларҙы ла яҡтырта, йылыта. Шуға ла эштә йөкмәтелгән бурыстарҙы башҡарыуҙан тыш, ғаиләлә хәстәрлекле әсәй, уңған хужабикә, кәрәк саҡта психолог булырға ла, шул уҡ ваҡытта ҡул эштәре менән булышырға, баҡса үҫтерергә лә, юғары вазифалар биләп, йәмәғәт эшмәкәре булырға ла көс-дарманы етерлек беҙҙең гүзәл заттарыбыҙҙың. Ошо һүҙҙәргә ҡеүәт булды ла инде Ейәнсура районы Кинйәбулат ауылында "Айыҡ ауыл" бәйгеһе сиктәрендә үткәрелгән "Ҡатын-ҡыҙҙың ҡырҡ сырағы" тип аталған күркәм сара, унда ойошторолған күргәҙмә.

(Эссе) Яҡынса б.э.т. 576 - 496 йылдарҙа йәшәгән Пифагор кем булған һуң? Уның исеме мәктәп фольклорына ла инеп киткән бит әле: "Пифагорҙың ыштаны барса яҡтан тип-тигеҙ" (бында һүҙ ике катеты тигеҙ булған тура мөйөшлө өсмөйөш өсөн а2 + b2 = с2 формулаһын квадрат фигуралары төшөрөп иҫбатлау хаҡында бара). Тик шуныһы ҡыҙыҡтыр: б.э.т. Европа халыҡтары скифтар тегеп кейгән ыштан хаҡында бер ни ҙә белмәгән. Хәҙерге заманда уның исеме менән аталған теореманы урта мәктәптә уҡыған һәр бала белгән хәлдә лә, бынан 2 500 йылдар әүәлерәк йәшәгән бөйөк математик, барса йыһанды һандар гармонияһы менән аңлатырға ынтылған антик донъя философы хаҡында мәғлүмәттәр бик наҡыҫ.

Һуғыш күп ҡорбандар талап итә. Иң аҫылдар, иң батырҙар арабыҙҙан китте, һәр яуҙан һуң беҙҙең үҫеш оҙаҡ йылдарға туҡталды, тормош гел артҡа тәгәрәне. Ҡалаларыбыҙ, ауылдарыбыҙ бушаны. Бушаған урындарға ҡунаҡтар өҫтәлде. Яңынан аяҡҡа баҫыр өсөн ваҡыт кәрәк ине. Ә ваҡыт беҙҙең файҙаға булмай сыҡты... Ваҡытты бүтәндәр файҙаланды. Беҙ быны бик һуңлап аңланыҡ, сөнки тәү ҡарамаҡҡа илебеҙҙә яңы мөнәсәбәт барлыҡҡа килгәне һиҙелмәй ине. Ҡунаҡтарыбыҙ, элеккесә, беҙҙе йылмайып ҡаршыланы, элеккесә ихтирамын белдереп баш эйҙе.

Башҡортостандың атҡаҙанған артисы Урал Мортазин Башҡорт дәүләт университетының математика факультетын тамамлай һәм хеҙмәт юлын фән өлкәһендә башлай. Ғалим булыр кешене беҙ күп йылдар инде бейеүсе, сәхнә йондоҙо тип беләбеҙ. Сибай дәүләт филармонияһының "Сибай", Ф. Ғәскәров исемендәге Дәүләт академия халыҡ бейеүҙәре ансамблдәрендә, Х. Әхмәтов исемендәге Башҡорт дәүләт филармонияһында эшләй ул. 2004 йылда үткән беренсе "Салауат йыйыны"нда Салауат Юлаев ролен башҡара. Рәсәй кинотеатрҙары экрандарына быйыл 30 ғинуарҙа сыҡҡан "Уҫал ҡала" ("Злой город") фильмында массовкала ҡатнашып, ул үҙен ижадтың башҡа өлкәһендә лә һынап ҡарай.

(Генерал-майор И.В. Чернов яҙмаларынан)

Генерал Владимир Афанасьевич Обручев
(1842 - 1851 йылдарҙа Ырымбур губернаторы булған)

Обручев шәхси тормошонда бик һаран кеше була. Бер саҡ ул масленица байрамына һайлап саҡырылған интеллигенция вәкилдәрен Николаев урамы буйлап тау битенән санала шыуҙырып күңел астырыу маҡсатында сана-кәмә яһатырға ҡуша. Кәмәне уның йорто янына алып килгәс, оҫталарға түләр өсөн икеме, өсмө һум (тиндәре менән) аҡса етмәүе хаҡында белдерәләр. Обручев ошо сумманы баҡыр тиндәренә тиклем үҙе иҫәпләп бирә.

Рәсәйҙә 2025 йылдың 1 мартынан шәхси торлаҡ төҙөү һәм баҡсасылыҡ өсөн бирелгән ер участкаларын файҙаланыуға ҡағылышлы ҡануниәткә үҙгәрештәр көсөнә инә. Үҙгәрештәр ерҙе файҙаланыуҙың һөҙөмтәлелеген арттырыуға йүнәлтелгән, ти Росреестрҙың Башҡортостан буйынса идаралығы етәксеһе Петр Клец.

Сәйәси мәғлүмәт үҙәгенең "Рәсәй төбәктәрен Махсус хәрби операцияға йәлеп итеү" тип аталған докладында ил төбәктәренең МХО-ға ярҙам итеү буйынса әүҙемлеге баһалана. Унда иң әүҙемдәр рейтингына 15 төбәк индерелгән. Лидерҙар иһә - Мәскәү һәм Мәскәү өлкәһе, Санкт-Петербург һәм Ленинград өлкәһе, Башҡортостан.
РФ Дәүләт Думаһы депутаты Зариф Закир улы Байғусҡаров республикабыҙҙың шундай юғары баһа алыуы айҡанлы үҙ фекерен еткерә:

Рәсәй армияһы 10 мартта Курск өлкәһендә киң ҡолас һөжүмгә күсте һәм бындағы иң ҙур тораҡ пункт - Суджаны штурмлай башланы. Һуңғы ике көн эсендә Рәсәй яугирҙары ете тораҡ пунктын азат итеп, Суджа сигендәге шәхси секторҙа алыша.